بررسی اثر کاربرد براسینولید در تحمل به خشکی لوبیا چشم بلبلی (Vigna unguiculata L. Walp)

براسینو استروییدها مواد طبیعی هستند که علاوه بر تنظیم رشد و نمو گیاهان، تحمل گیاهان زراعی به تنش‌های غیرزیستی را بهبود می‌بخشند. در این تحقیق، نقش کاربرد خارجی براسینولید در کاهش اثر نامطلوب تنش خشکی در لوبیا چشم بلبلی بررسی گردید. این آزمایش به‌صورت کرت‌های خرد شده در قالب بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در سال 1392 در منطقه شهر ری اجرا شد. عامل اصلی شامل دو سطح آبیاری (آبیاری پس از 60 و 120 میلی‌متر تبخیر از تشتک تبخیر کلاس A به‌ترتیب به‌عنوان شرایط عدم تنش و تنش خشکی) و عامل فرعی نیز شامل پنج سطح کاربرد براسینولید (عدم کاربرد، خیساندن بذور در براسینولید با غلظت دو میکرومولار، خیساندن بذور در براسینولید با غلظت چهار میکرومولار، برگ‌پاشی براسینولید با غلظت دو میکرومولار و برگ‌پاشی براسینولید با غلظت چهار میکرومولار) بود. نتایج نشان داد که تنش خشکی به‌طور معنی‌داری محتوی آب نسبی، هدایت روزنه‌ای، شاخص سطح برگ، ارتفاع بوته و عملکرد دانه را کاهش ولی درصد پروتئین دانه را افزایش داد. با این وجود، کاربرد براسینولید به‌ویژه برگ‌پاشی آن با غلظت دو میکرومولار، محتوی آب نسبی، شاخص سطح برگ، درصد پروتئین دانه، ارتفاع بوته و عملکرد دانه را در هر دو شرایط عدم تنش و وجود تنش افزایش داد. ضمن این‌که هدایت روزنه‌ای را در شرایط عدم تنش افزایش و در شرایط وجود تنش کاهش داد که البته این تغییرات معنی‌دار نبود. بر اساس نتایج این تحقیق، کاربرد براسینولید از طریق بهبود محتوی آب نسبی، شاخص سطح برگ، ساخت پروتئین و تغییر در هدایت روزنه‌ای موجب بهبود رشد، ارتفاع بوته و عملکرد دانه لوبیا چشم بلبلی تحت شرایط عدم تنش و وجود تنش گردید. بنابراین می‌توان از برگ‌پاشی براسینولید به‌عنوان روشی جهت بهبود تحمل به تنش خشکی در لوبیا چشم بلبلی استفاده نمود.